Hayatımızın her anında kullandığımız ya da karşılaştığımız bilişim sistemleri, hayatımızı kolaylaştırmakta olup çoğumuz tarafından sıklıkla başvurulan bir işlemdir. Sosyal medya, kredi kartı işlemleri, internet bankacılıkları, internet üzerinde yapılan her işlem bu duruma örnek olabilmektedir. Bilişim sistemleri yaşamımızın merkezi konumunda bulunmakta olup haliyle bu işlemler aracılığıyla bazı suç türlerini de ortaya çıkarmaktadır.
Bilişim suçları denildiğinde akla kredi kartı aracılığıyla dolandırıcılık suçu geldiği gibi sosyal medya üzerinden hakaret, tehdit ve benzeri suçlara da gelmelidir. Yani bilişim yolunu kullanarak yaptığımız eylemler birçok suç türüne konu olmaktadır. Ceza Kanunumuzda, ‘’Bilişim Alanında Suçlar’’ başlığı adı altında bazı suç türleri düzenlenmekle birlikte, bu başlıkta yer almayıp yine bilişim yolunun suç işlenmesine araç olarak kullanılan suç türleri bulunmaktadır. Örneğin, dolandırıcılık veya hırsızlık suçunun bilişim yoluyla işlenilmesi gibi mümkün olan suç türleri kanunda tanımlanmıştır. Kısacası, bilişim sistemlerinin kullanım alanı genişledikçe, bu yollardan suç işleyen kişilerin sayısı ve suç türleri de artış gösterecektir.
Bilişim yoluyla işlenen suçlara maruz kalan kişilerin yapması gereken ise maruz kaldıkları olayları hızlı bir şekilde somut olarak belgelendirerek en yakın Cumhuriyet Başsavcılığına veya kolluk kuvvetine giderek şikayetçi olmalarıdır. Şikayet edilen kişinin, bilgilerinin, şikayete konu olan eylemin ve bu bağlamda delillerin hızlı bir şekilde toplanması ise yapılacak soruşturma işleminin hızlanmasına yardımcı olacaktır. İmkan dahilin de mağdur olanların bu ve benzeri işlemleri avukat aracılığıyla yapmasını tavsiye etmekteyiz.
Bilişim yoluyla dolandırılıp haklarında maddi zarara konu olacak eylemlere maruz kalan kişilerin varlığı da şuan fazlaca bulunmaktadır. Bu kişiler yapmış oldukları şikayet başvurusu sonucunda yapılacak yargılamanın sonucuna istinaden Hukuk Mahkemelerinde ayrıca tazminat davası açarak zararlarının giderilmesini de talep edebileceklerdir.
Kredi kartı aracılığıyla dolandırıcılık suçu diye bilinen ve sahibi olduğumuz kredi kartlarının güvenlik bilgilerinin rıza dışı paylaşılması veya ele geçirilmesi halinde işlenilen suç türünün mağdurları da yine azımsanmayacak sayıdadır. Bu suçun işlenilmesinde bankaların güvenlik işlemleri söz konusu olmamakla birlikte kredi kartı sahiplerinin aldatılması sonucunda işlenilmesi daha çok görülmektedir. Örneğin, bir bankadan aradıklarını belirtip kredi kartı bilgilerinin alınması veya bunu sms yoluyla istenilmesi halinde ivedi bir şekilde ilgili bankanın aranılarak haber verilmesi ve yine ilgili birimlere suç duyurusunda bulunulması gereklidir.
Kendi adımıza açmış olduğumuz telefon hatlarının kullanımı için başka kişilere bu hatların verilmesi ya da kaybedilmesi halinde yine ileride bazı sorunlar yaşanılabilecektir. Bu duruma bankakartlarıda dahildir. Sahibi olarak gözüktüğünüz bu kart veya hatların başka kişilerin eline geçmesi sonucunda ve bunları suç işlemek için araç olarak kullanılması durumunda, hakkınızda soruşturma açılacak olup kendimizi bir anda ceza yargılamasında sanık olarak bulabilmekteyiz. Bu nedenle çalınan veya kaybedilen banka kartlarının veya telefon hatlarının ivedilikle kapatılması için ilgili kurumlara bildirimde bulunulması gerekmektedir.
Sosyal medya üzerinden hakaret eylemi ülkemizde sıklıkla davalara konu olan eylemlerden biridir. Düşünce ve İfade özgürlüğü, eleştiri hakkı, kaba söylem ve benzeri durumlar dışında, kullanıcıların birbirlerine ağır hakaretlerde bulunmaları söz konusu olduğunda, bu eyleme maruz kalan kişilerin şikayet haklarını kullanmaları gerekmektedir. Cumhuriyet Başsavcılığına başvuru sonucunda, şikayete konu olan olay hakkında bilişim suçları bürosu tarafından araştırma yapılacak olup devamında şikayetin haklı olması tespit edilirse savcılık makamı tarafından bir iddianame düzenlenecektir. İddianamenin ceza mahkemesi tarafından kabul edilmesi sonucunda ise ceza şüpheli hakkında dava açılmış olacaktır. Hakaret, tehdit ve benzeri suçların bilişim yolu ile işlenmesi sonucunda, yargılamayı asliye ceza mahkemesi yapacaktır.
Genel olarak bilişim suçlarının birçok türünün bulunduğu görülmektedir. Kullanılan bilişim sistemleri aracılığıyla sahip olunan sosyal medya hesapları, internet ortamında sahip olduğumuz diğer hesaplar, banka kartları ve benzeri şeylerde kişisel verilerinizin korunması önem arz etmektedir. Bahsedilen suçlarla ilgili güvenlik açısından önlem alınmalı, yine de bu suçlara maruz kalındığında ise hızlı bir şekilde ilgili kurumlara bildirimde bulunup, Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunmanız gerekmektedir.
Av. Abdullah FIRAT
